ไม้ใบเป็นไม้ประดับที่พบปัญหาน้อยมาก หากได้รับแสงแดดเพียงพอ อากาศถ่ายเทสะดวก และเปลี่ยนวัสดุปลูกอยู่เสมอ โอกาสเกิดโรคและศัตรูเข้าทำลายจะน้อยลง แต่บางครั้งอาจเกิดปัฯหาขึ้นได้โดยไม่รู้ตัวเช่นกัน

• โรคเน่าเละ (Soft Rot) มักพบกับไม้ใบที่ดินปลูกแน่นและไม่ได้เปลี่ยนเปลี่ยนดิน ทำให้น้ำแข็งแฉะ เซลล์ในรากพืชอวบเต่ง และมีเชื้อราแบคทีเรีย (Erwnia carotovora) เข้าทำลายจนรากเน่าเละ

• โรครากเน่า (Root Rot) เกิดจากวัสดุปลูกที่แฉะเกินไป ทำให้เชื้อรา Pythium spp. เข้าทำลาย ส่งผลให้ต้นเหี่ยว ใบที่โคนเหลืองและร่วง รากเน่า นแกจากนี้อาการรากเน่ายังพบกับไม้ใบที่เพิ่งนำเข้าจากต่างประเทศหรือเพิ่งนำมาปลูกใหม่ หากต้นปรับตัวได้แล้วอาการเหล่านี้จะไม่เกิดขึ้น

• โรคโคนเน่า (Stem Rot) มักเกิดกับต้นที่เพิ่งตัดมาปักชำ โดยเฉพาะอโกลนีมาและสาวน้อยประแป้ง จะมีเชื้อรา Fusarium spp. เข้าทำลายบริเวณรอยตัด ทำให้โคนกิ่งมีสีน้ำตาลและดำ ใบเหี่ยว เหลืองร่วง จนอาจทำให้กิ่งเน่าทั้งกิ่ง

• โรคราเม็ดผักกาด (Southern Blight) มักเกิดกับพืชอวบน้ำที่เติบโตอยู่ในดินที่ชื้อแฉะ ทำให้เซลล์พืชที่โคนต้นอวบน้ำเป่งและมีเชื้อรา Sclerotium rolfsii เข้าทำลาย โคนต้นเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล หากมีความชื้นในอากาศสูงจะพบเส้นใยสีขาวปกคลุมบริเวณที่เกิดอาการ

• โรคใบจุด (Leaf Spot) มักเกิดกับไม้ใบที่ปลูกในที่อับลม อากาศถ่ายเทไม่สะดวก ทำให้เชื้อราในอากาศเข้าทำลาย ถ้าเกิดจากเชื้อราพวก Colletotrichum sp. ใบจะเป็นจุดสีเหลืองขยายวงกว้าง มีจุดสีน้ำตาลขนาดใหญ่อยู่กึ่งกลาง และมีจุดเล็กๆ เรียงเป็นวงล้อมที่เรียกว่า แอนแทร็กโนส (Anthracnose) แต่ถ้าเกิดจากเชื้อราแบคทีเรีย Xanthomonas campestris ขอบใบจะเป็นจุดสีน้ำตาลแดง มีขอบสีเหลืองล้อมรอบ ถ้าอากาศร้อนอบอ้าวจะขยายขนาดและลุกลามมากขึ้น

วิธีแก้ไข

• • ระบาดไม่มาก ควรเปลี่ยนดิน ตัดแต่งรากลำต้น และใบที่แสดงอาการออกไปเผาทำลาย วางผึ่งในที่ร่มให้แผลแห้งแล้วค่อยปลูกใหม่ ยกกระถางให้รับแสงในช่วงเช้า มีอากาศถ่ายเทสะดวกจนกว่าต้นแข็งแรงและมีทรงพุ่มสวยงาม
  • ระบาดมาก
    • ถูกเชื้อแบคทีเรียเข้าทำลาย หลังปลูกใหม่ควรฉีดพ่นสารปฏิชีวนะ เช่น สเตร็ปโตไมซิน (Streptomycin : ชื่อสามัญ) ทุกสัปดาห์ตามอัตราที่ระบุจนกว่าจะหาย
    • ถูกเชื้อราเข้าทำลาย หลังปลูกใหม่ควรฉีดพ่นสารป้องกันกำจัดเชื้อราแคปแทน (Captan : ชื่อสามัญ) หรือคาร์เบนดาซิม (Carbendacim : ชื่อสามัญ) ตามอัตราที่ระบุจนกว่าจะหาย โดยสังเกตุว่าแตกรากมากขึ้นและผลิใบใหม่
    • ถูกเชื้อราสาเหตุของแอนแทร็กโนส หลังปลูกใหม่ควรฉีดพ่นสารป้องกันกำจัดเชื้อรา เช่น ไดเทน เอ็นที เอ็ม 45 (Dithane NT M-45 : ชื่อการค้า) หรือแมนโรเซบ (Mancozeb : ชื่อสามัญ) ตามอัตราที่ระบุจนกว่าจะหาย

• เพลี้ยแป้ง (Mealybug) เป็นแมลงศัตรูพืชขนาดเล็กที่อยู่ร่วมกับมดแบบพึ่งพากัน ลำตัวสีขาวมีมดเป็นพาหนะนำมาเกาะอยู่ตามยอด ใต้ใบ และราก เพื่อให้เพลี้ยดูดกินน้ำเลี้ยงของต้นไม้ เมื่อเพลี้ยถ่ายออกมา มดก็ก็จะได้ดูดกินน้ำหวานจากก้น หากระบาดมากจะทำให้ต้นไม้หยุดการเจริญโตและทรุดโทรมลงเรื่อยๆ

• เพลี้ยหอยและเพลี้ยเกล็ด (Scaly Insect) เป็นแมลงศัตรูตัวเล็กที่มีมดเป็นพาหะเช่นกัน ลักษณะเด่นคือ มีเปลือกสีน้ำตาลหรือสีขาวทรงกลงเป็นมันห่อหุ่มตัวอยู่ เกาะอาศัยตามยอดใบ ใจ้ใบ คอยดูดกินน้ำเลี้ยงของพืช ทำให้ต้นทรุดโทรมเช่นกัน

• ไรแดง (Red spider Mite) เป็นแมงมุมชนิดหนึ่งที่มีขนาดเล็กมาก มองด้วยตาเปล่าจะเห็นเป็นจุดสีแดงเล็กๆ เดินอยู่ตามใต้ใบ คอยดูดกินน้ำเลี้ยงจากใต้ใบ ทำให้ใบมีรอยเป็นจุดเล็กๆ สีเหลืองหรือเป็นปื้นสีเหลือง ส่งผลให้พืชสังเคราะห์แสงแดดได้น้อยลง ระบาดมากในช่วงฤด๔แล้ง สำหรับไม้ประดับที่ปลูกในบ้านอาจไม่พบการระบาดมากนัก

• แมลงและสัตว์ศัตรูที่กัดกินใบ เช่น หนอนผีเสื้อ ตั๊กแตน หอยทาก พบระบาดมากกับไม้ใบที่ปลูกประดับสวน คอยกัดกินใบให้แหว่งไม่สวยงาม

วิธีการแก้ไข

• • พวกแมลงปากดูด ถ้าระบาดไม่มาก ควรใช้มือเก็บตัวออกแล้วเช็ดใบให้สะอาด คอยกำจัดไม่ให้มีมดมาเพ่นพ่านในพื้นที่ปลูก แต่ถ้าระบาดมากอาจใช้สารป้องกันกำจัด เช่น สตาร์เกิลจี (Starkie G : ชื่อการค้า) ไดโนทีฟูแรน (Dinotefuran : ชื่อสามัญ) โรยรอบกระถางและรดน้ำตาม ถ้าระบาดรุนแรงมาก โดยเฉพาะการลุกลามของไรแดง ควรตัดแต่งส่วนที่เสียหายแล้วฉีดพ่นสารป้องกันกำจัด เช่น โพรพาไกท์ (Propagite : ชื่อสามามัญ) ตามอัตราที่ระบุ
  • พวกแมลงปากกัด ถ้าระบาดไม่มาก ควรเก็บตัวออกทิ้ง ถ้าระบาดมากฉีดพ่นสารป้องกันกัดจัด เช่น คาร์บาริล (Carbaryl : ชื่อสามัญ) กรณีที่เป็นหอยทากซึ่งออกหากินช่วงกลางคืน ควรหมั่นเก็บตัวออกไปทิ้ง หรือถ้าระบาดมาก ควรโรยเหยื่อเมทัลดีไฮด์ (Metaldehyde : ชื่อสามัญ) ตามรอยทางเดิน เมื่อหอยทางกินเข้าไปจะทำให้ตายในที่สุด